تحلیل فضایی روابط شهرهای کوچک با حوزة نفوذ (مطالعة موردی: بخش گهواره)

در این پژوهش به تحلیل نقش شهر کوچک گهواره در نظام شبکة شهری استان و تأثیر آن در توسعه و تثبیت حوزة نفوذ خود و فضای پیرامونی برای تمرکز خدمات پرداخته شده است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی نقش، روابط و وابستگی‏های فضایی شهر گهواره در روستاهای پیرامونی است. نوع پژوهش حاضر، «کاربردی - توسعه‌ای» و روش بررسی آن سیستماتیک «توصیفی - تحلیلی» و پیمایشی است. شهر گهواره در سال 1375 دارای جمعیّتی معادل 5142 نفر که در سال 1385 به 4918 نفر رسید که دارای نرخ رشد منفی (55/0-) و در سال 1390 به 4619 نفر با رشد منفی (24/1-) رسیده است که ضریب کشش‌پذیری منفی در دهه‏های اخیر نشان ضعف شهر در جذب جمعیّت، نگهداشت جمعیّت و تعادل و توسعة منطقه‏ای خود است. در بررسی روابط فضایی شهر گهواره با فضای پیرامونی، روابط اقتصادیدارای میانگین (31/3)، روابط خدماتی(22/4)، روابط تکنولوژیکی(44/1)، روابط آموزشی(88/3)، روابط سیاسی - اداری و سازمانی(76/3)، تحرّکات جمعیّتی(81/3)، روابط اجتماعی (60/2) و روابط فرهنگی (99/2)بوده است که روابط خدماتی شهر گهواره بیشترین میانگین را به خود اختصاص داده است. روابط فضایی شهر گهواره با فضای پیرامونی، روابط اقتصادی با نسبت 13/0، روابط آموزشی 22/0، روابط تکنولوژیکی 02/0، روابط خدماتی 23/0، روابط سیاسی - اداری و سازمانی 16/0، تحرّکات جمعیّتی 14/0، روابط اجتماعی 07/0 و روابط فرهنگی 03/0 را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج آزمونtبرای مجموع شاخص‌های مورد استفاده نشان‏دهندة میانگین شاخص‏های روابط فضایی در بخش گهواره که در روابط تکنولوژیکی، تحرّکات جمعیّتی، روابط اجتماعی و فرهنگی در سطح پایین‏تری از میانگین قرار گرفته است.